زمانی که افراد تصمیم به ازدواج و ایجاد زندگی مشترک می‌گیرند به دنبال ایجاد محیطی امن و آرامش‌بخش در زندگی خود هستند تا بتوانند در کنار هم به اهداف شخصی خود دست پیدا کنند. با اجرای خطبه عقد و محرمیت، دو طرف نسبت به هم وظایف و تکالیفی خواهند داشت که متعهد بودن به آن‌ها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. این تعهد به اجرای تکالیف شرعی و قانونی، تمکین نام دارد. اگر زنی به چنین وظایفی بی‌اعتنا باشد مشمول یک سری قوانین می‌شود که به آن‌ها قوانین عدم تمکین می‌گویند. در این مقاله می‌خواهیم در این باره اطلاعات بیشتری کسب کنیم.
عدم تمکین زن به چه معناست؟
بعد از برقراری خطبه عقد، دو طرف متعهد می‌شوند که زندگی خوب و آرامی برای هم فراهم کنند و نسبت به وظایف و تکالیفی که بر عهده‌شان قرار گرفته است کوشا باشند. اگر زن یا مرد این تکالیف را نادیده بگیرند باید در برابر قانون پاسخگو باشند. عدم تمکین زن در قانون به معنای اجرا نکردن همین وظایف و مسئولیت‌هاست که به دو نوع عام و خاص تقسیم بندی می‌شود. اگر مرد در دادگاه ثابت کند که زن نسبت به انجام وظایف خود کوتاهی کرده یا به اصطلاح قانونی، عدم تمکین رخ داده است قاضی بر اساس شرایط موجود او را از پرداخت نفقه محروم می‌کند.
چه ارتباطی بین عدم تمکین زن و مهریه وجود دارد؟
مهریه هدیه‌ای است که از طرف مرد به زن داده می‌شود و مهر و محبت او را نسبت به زوجه نشان می‌دهد. با برقراری خطبه عقد مرد موظف به پرداخت مهریه می‌شود و باید بتواند به هنگام مطالبه زن، مهریه او را به صورت تمام و کمال پرداخت کند. با اینحال سوال مهمی که در این شرایط به ذهن می‌رسد این است: آیا در صورت عدم تمکین زن می‌توان او را از دریافت مهریه محروم کرد؟
عدم تمکین زن باید در دادگاه ثابت شود. اگر مردی ادعای عدم تمکین زوجه را مطرح کند باید در محضر دادگاه پاسخگو باشد و بتواند ادعایی که در این زمینه مطرح کرده است را به درستی ثابت نماید. اگر موضوع عدم تمکین در دادگاه ثابت شود مرد می‌تواند مجوزی برای عدم پرداخت نفقه داشته باشد. با اینحال این موضوع بدین معنا نیست که زن از دریافت مهریه خود محروم می‌شود. حتی اگر زنی به رای دادگاه متهم به عدم تمکین در برابر مرد باشد باز هم می‌تواند نسبت به دریافت مهریه خود اقدام کند.
حکم عدم تمکین در دوران عقد به چه صورت است؟
همانطور که مشاهده کردید در منابع قانونی ارتباطی بین عدم تمکین زن و نحوه پرداخت مهریه او وجود ندارد. حالا سوال دیگری مطرح می‌شود و آن هم این است: اگر زن در دوران عقد نسبت به وظایف خود بی اعتنا باشد چه مجازاتی برای او در نظر گرفته می‌شود؟
اگر زن در دوران عقد خود باکره باشد می‌تواند برای تمکین از مرد درخواست مهریه کند یا به عبارتی دیگر از حق حبس خود استفاده نماید. در این شرایط مرد موظف است مهریه زن را پرداخت کند تا زوجه از او تمکین نماید. حتی پرداخت نفقه هم در این موقعیت از طرف زن قابل قبول است و مرد را ملزم به پرداخت می‌کند.
با اینحال اگر زن در دوران عقد خود باکره نباشد باید از مرد خود تمکین کند. در چنین شرایطی در صورتیکه زن از انجام تکالیف خود سر باز زند یا نسبت به اجرای وظایفش بی اعتنا باشد در جایگاه زن ناشزه قرار می‌گیرد و نفقه‌ای به او تعلق نمی‌گیرد.
چگونه می‌توان عدم تمکین را ثابت کرد؟
زمانی که زن و مرد با هم زیر یک سقف زندگی می‌کنند باید نسبت به وظایف و تکالیفی که دارند آگاه باشند. گاهی از اوقات زن به دلایل مختلف از انجام این وظایف شانه خالی می‌کند و به عبارتی دچار عدم تمکین می‌شود. عدم تمکین عام را می‌توان به کمک شهادت اطرافیان در دادگاه ثابت کرد. با اینحال تمکین خاص که مربوط به مسائل جنسی است به راحتی در دادگاه قابل اثبات نیست. در این شرایط زن باید از خانه خارج شود و زندگی خود را ترک کند تا دلایل محکمه پسندی برای اجرای حکم عدم تمکین خاص وجود داشته باشد.
سخن نهایی
آغاز زندگی مشترک به معنای ایجاد رابطه‌ای طولانی مدت و پایدار است و در آن وظایف و مسئولیت‌های مختلفی نهفته است. اگر هر کدام از طرفین خودشان را در برابر تکالیفی که دارند مسئول ندانند مشکلات مختلفی در زندگی به وجود می‌اید. در این مقاله به بررسی ارتباط مهریه و عدم تمکین زن پرداختیم و آن را از نگاه قانون بررسی کردیم.