هر کدام از زوجین در زندگی مشترکی که تشکیل می‌دهند سهمی دارند. آن‌ها با قبول شرایط ضمن عقد با هم عهد می‌بندند که نسبت به زندگی خود پایبند و متعهد باشند و نسبت به انجام مسئولیت‌های خود تمام تلاش‌شان را انجام دهند. در قوانین مدنی ایران هم حق و حقوق خاصی برای هر دو طرف وجود دارد که برآورده نشدن هر کدام از این موارد می‌تواند تبعات خاص خود را داشته باشد. یکی از موضوعات مهمی که در این رابطه وجود دارد عدم تمکین زن نسبت به شوهر است. هر زنی در زندگی خود وظایفی دارد و باید خود را متعهد به اجرای این وظایف بداند. با اینحال اگر زوجه به دلایل مختلف از این موضوع طفره رود با مشکلات متعددی روبرو می‌شود. یکی از سوال‌های مهمی که ذهن زوج را در این شرایط درگیر می‌کند مدت زمانی است که زن خانه را ترک کرده و به مسئولیت‌هایش بی اعتناست. چقدر باید زمان بگذرد تا مرد ادعای عدم تمکین زن را مطرح نماید؟ در این مقاله می‌خواهیم به همین سوال پاسخ دهیم.
عدم تمکین زن به چه معناست؟
قبل از اینکه بخواهیم پاسخ سوال را بالا را بدهیم باید با موضوع عدم تمکین آشنا باشیم. قوانین ایران که برگرفته از قوانین اسلام است برای هر کدام از طرفینِ زندگی مشترک وظایف و مسئولیت‌هایی تعیین کرده است. با انجام این مسئولیت‌ها زندگی به خوبی ادامه پیدا می‌کند و دوام آن هم تضمین می‌شود. با اینحال به دلایل مختلف همچون بروز اختلاف بین زوجین، برقراری و اجرای چنین مسئولیت‌هایی به تعویق می‌افتد یا اصلاً اجرا نمی‌شود.
عدم تمکین زن به معنای سر باز زدن از انجام همین مسئولیت‌ها و وظایف است. همانطور که می‌دانید تمکین به دو نوع عام و خاص تقسیم بندی می‌شود و زن باید در هر دوی این موارد نسبت به اجرای خواسته‌های زوج خود پایبند باشد.
اگر زوجه به دلایل موجه و حتی غیر موجه نسبت به ترک منزل و زندگی مشترک اقدام کند یا حتی بدون ترک خانه مسئولیت‌هایش را نادیده بگیرد مشمول قانون عدم تمکین می‌شود.
چه موارد موجهی برای عدم تمکین زن وجود دارد؟
عدم تمکین زن همیشه از روی لجبازی نیست. گاهی از اوقات مشکلات بزرگی سر راه زندگی افراد به وجود می‌اید که آن‌ها را از ادامه زندگی مشترک‌شان باز می‌دارد. به همین دلیل قانونگذار هم دلایل موجهی را برای عدم تمکین زن مطرح کرده است که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فراهم نبودن زندگی و وسایل مناسب شان زن
- بروز ضرر مالی یا جانی در زندگی مشترک
- وجود بیماری مقاربتی در مرد و احتمال ابتلای زن به این بیماری.
مدت زمان عدم تمکین زن چگونه است؟
تمکین زن در زندگی مشترک معانی مختلفی دارد. همانطور که در قسمت‌های قبلی مقاله نیز بیان کردیم زن در برابر شوهر خود وظایفی دارد و باید بتواند از عهده انجام این وظایف بر بیاید. گاهی از اوقات زوجه به دلایل مختلف نمی‌تواند بار این مسئولیت‌ها را بر دوش بکشد و در نهایت زندگی مشترک خود را ترک می‌کند. سوالی که در این شرایط وجود دارد این است که چه مدت باید از عدم تمکین زن بگذرد تا مرد بتواند ادعای خود را ثابت کند؟ پاسخ ثابتی برای این سوال وجود ندارد.
هر پرونده‌ای بسته به شرایطی که دارد توسط قاضی مورد بررسی قرار می‌گیرد و حکم بر اساس ادله موجود صادر می شود. نمی‌توان زن را در هر شرایطی محکوم به عدم تمکین کرد. گاهی از اوقات ترک خانه بعد از یک یا دو هفته می‌تواند دلیلی بر عدم تمکین زن باشد و در برخی از موارد ماه‌ها دوری از زوج هم دلیلی بر عدم تمکین زن نخواهد بود.
زن و مرد باید بتوانند با صلح و آرامش زیر یک سقف زندگی کنند و اگر این موضوع برای دو طرف قابل انجام نباشد باید توسط آن‌ها ثابت شود. به عبارت دیگر مرد باید در دادگاه حاضر شود و عدم تمکین زن را در محضر قاضی و بر اساس مدارکی که در دست دارد ثابت نماید.
شهادت شاهدین و ارائه مدارک محکمه پسند از جمله مواردی است که مرد در این شرایط باید در نظر داشته باشد و بتواند عدم تمکین زن را به کمک دلایل منطقی ثابت کند. اگر مرد بتواند با دلایل محکم خود قاضی را راضی کند می‌تواند از پرداخت نفقه هم شانه خالی کند. پس مدت زمان مشخصی برای عدم تمکین در قانون وجود ندارد و همه چیز بر اساس شرایط موجود بررسی می‌شود.